polish.test.paper1

• zaimi “ja”, “mój”

• czasowniki w 1 os.

• podmiot nie ujawnia się poprzez bezpośrednie wyznanie

• wyjawia uczucia

• jest bardzo emocjonalna

• czasowniki w 1 os. l mn.

• najczęściej w poezji politycznej, manifestach, etc.

• wiersz o charakterze bezpośredniego wyznania

• skoncentrowane na “ja”

• podmiot jest jakaś postacią i naśladuje jej wypowiedź i przemyślenia

• podmiot jest jakąś postacią, ale jej przemyślenia są jego przemyślenianmi

• utwór skierowany do “ty” lirycznego

• podmiot jest obserwatorem

• podmiot opowiada o jakimś zdarzeniu

• często jest czas przeszły

• np. opowiadanie

• przypomina małe scenki dramatyczne

• dialogi

• fikcyjna osoba

• skonstruowana przez autora

• wypowiada swoje przeżycia, doznania, refleksje, poglądy

• bawić

• opisywać

• wzbudzać emocje

• opowiadać historię

• prowokować

• pocieszać

• informować

• z okazji święta

• itp., itd.

• zabawowy

• spokojny

• poważny

• intymny

• niebiański

• niefrasobliwy (bagatelizujący kłopoty)

• religyjny

• wartościujący

• osobisty

• uroczysty

• tęskny

• pełny zadumy

• mroczny

• ostry

• melancholijny

• kpiący

• filozoficzny

• dramatyczny

• frywolny

• bezoosobowy

• sarkastyczny

• ironiczny

• grozy

• skonstruowana przez autora fikcyjna osoba

• konkretny - jeśli jest prawdziwą postacią literacką

• abstrakcyjny - całkowicie uktyty za śiwatem przedstawiony

• auktorialny - nie należy do świata przedstawiony, narzuca swój system wartości, ingeruje

• pokazuje świat przedstawiony tak, jak on go widzi

• narrator jest konkretny

• jest subiektywny

• mowa niezależna (przytaczanie cudzych słów jako cytat)

• mowa zależna (np. powiedział, że…)

• mowa pozornie zależna (???)

nielogiczna wypowiedź

działania boahterów prowadzące do określonego celu

jednoznaczna, np. gołąb biały jako alegoria pokoju

jednakowe głoski (sz, cz, dż, itd.) koło siebie

np. deszczownica … szum … szachownica …

świadome nawiązanie do innego dzieła literackiego

nie działające wg. historii (rycerz + zegarek)

powtórzenia na początku wersów lub segmentów

nielogiczna wypowiedź, np. na przykłąd podam przykład …

• nadanie przedmiotom cech istot żywych

• usosobienie

zestawienie dwóch opozycyjnych znaczeniowo segmentów wypowiedzi

zwrot do bóstwa, osoby, np. “Litwo, …”

kontrast utopii, nikt tam nie chce być

wzorzec dla wszystkich, np. matka jako wzorzec

element nadrzędny element świata przedstawionego (są też inne wątki)

pominięcie w zdaniu lub wyrażeniu jego składnika

objawienie (w religii)

np. zamiast “pani dziecko jest głupie” to “pani dziecko jets do tyłu z materiałem”

układ zdarzeń, wątków, motywów (związek przyczynowo - skutkowy)

wykorzystanie brzmieniowego podobieństwa między słowami do uwydatnienia ich znaczeniowej wartości lub wielowarstwowości w celu analogii lub kontrastu

np. dobry, lepszy, najlepszy

np. tragiczne wydarzenia opisane z lekkim “żartem”, dziwne, absurdalne (karykatura)

wyolbrzymienie

wyrazy jednakowo brzmiące, np. morze - może

wyrazy o jednakowym brzmieniu,a ale innym znaczeniu, np. róza (kwiat) i róza (choroba)

jeśli “sz” kojarzy się z deszczem to używamy dużo “sz” w słowach

strefa powiązań i odniesień między tekstami

samoobserwacja

zmiana szyku wyrazów w zdaniu

niechronologiczne ułożenie wydarzeń

zwrot do bóstw, na początku dzieła epickiego

dystans wobec znaczeń własnej mowy

odmiana gry słów uwytdatniająca dwuznaczność słów

BULLLSHIIT

nadanie z dupy znaczenia, np. stół jako cierpienie

podporządkowanie sanemu pomysłowi, np. Taco “Oświecenie”

świat przedstawiony nie jest odbiciem świata rzeczywistego

motyw przewodni, uboczny w stosunku do głównego tematu, np. wątek transportu/pociągu w Orient Expressie

np. chudy - niegruby, głośny - niecichy

zamierzona przemiana znaczeń

np. “czytam Słowackiego” zamiast “czytam utwory Słowackiego”

zestawienie dwóch słów o opozycyjnym znaczeniu, np. wymowna cisza

dżwięku naśladowcze

efektowne i zaskakujące swoją treścią sformułowanie, np. “mowa służy so ukrywania myśli”

tożsamość lub podobieństwo treściowe, kompozycyjne, skłądniowe części utworu

(nie musi to być dokładnie to smao zdanie/słowo, ale bardzo podobne)

naśladujące czyjść styl w celu ośmieszenia (śmianie się z twórcy)

podrabiania stylu (“pomidorowa”)

zastosowanie omówienia, np. szkoła - przybvytek wiedzy (bardzo uogólnienie)

np. fantastyczna fikcja (błąd)

powtórzenie spójnika (np. “i”)

zestawieniea, aby pokazać podobieństwa i różnice między dwoma lub więcej elementami, zjawiskami, ideami lub sytuacjami

bohater, którego myśli są myślami autora

czas teraźniejszy użyty do opisania wydarzeń z przeszłości

polega na przesunięciu wyrazu lub grupy wyrazów na inne miejsce w zdaniu w celu nadania mu większego efektu lub uwagi

np. “być czy nie być? oto jest pytanie”

celowe poóźnianie zdarzenia, np. “Deadpool”

• męskie - jednosylabowe

• żeńskie - dwusylabowe

• śćisłe

• parzyste

• krzyżowe

akcenty

odmiana monologu wewnętrznego

• biblijna

• archaiczna

• gwarowa

• rodowiskowa

• kolokwizacja

znaczenie zaley od tekstu, np. biay jako śmierci vs biały jako czystość

zamiany ilościowe (liście - liść)

odwieczny motyw (np. raj - piekło)

motywy, tematy, itd., ale zmieniony styl (np. złe przetłumaczenie)

bezrymowy, ale posiadający regularną budowę

w opozycji do klasycznych reguł tworzenia poezji (nie podlega żadnym zasadom)

• konflikt

• realizm

• fabuła

• struktura

• język dramatu

• dialogi

• bohaterowie

• akcja

• metafory

• ironia

• kontekst

• centralny punkt utworu

• przyciąga uwagę publiczności

• zazwyczaj połączony ze światem fantastycznym lub kompletnie daleki od świata realnego

• zainteresowanie publiczności

• zwroty akcji

• płynne przenoszenie akcji

• ekspozycyjna (otwarcie)

• zawiązanie akcji

• rozwinięcie

• punkt kulminacyjny

• perypetia

• rozwiązanie akcji

• zależy od pożądanych efektów

• podstawowy element do dialog

• monolog pozwala wyrazić uczucia bohatera

• mówienie “na stronie” jest skierowane do publiczności

• dialog publiczny (dostępny dla każdego słuchacza)

• dialog prywatny (celowo utajniony)

• dialog formalny

• dialog nieformalny

• dialog zdystansowany (np. w sprawie pracy)

• dialog niezdystansowany

• dialog bezpośredni

• dialog pośredni (osoby nie widzą się, np. rozmowa telefoniczna)

• dialog emocjonalny

• dialog informacyjny

• dialog dwustronny

• dialog jednostronny (np. “czyż nie?” “prawda?”, itd.)

• dialog naukowy

• dialog potoczny

• dialog perswazyjny

• dialog nieperswazyjny

• dialog ironiczny

• dialog nieironiczny

• dialog dyskusyjny

• dialog sytuacji

• dialog konwersacyjny

• dialog pozorny

• muszą być interesujący i przekonujący

• poprzez monolog lub dialog

• konflikt musi być szybko pokazany, aby publiczność była zainteresowana

• ironia tragiczna - wynika z przeciwieństwa między świadomością bohatera a rzeczywistą sytuacją

• ironia werbalna - bohater mówi, nie to co myśli

czas historyczny, w którym powstała sztuka (typ społeczeństwa, uwarunkowanie kulturowe, itp.)

utrwalony zespół norm, które określają sposób powiązania elementów utowru; jej znajomość to warunek porozumienia między nadawcą, a odbiorcą danego tekstu